Toestand Suharto leidt tot discussie euthanasie

(Novum/AP) - Door de ziekte van oud-dictator Suharto is in het overwegend islamitische Indonesië een voorzichtige discussie ontstaan over de vraag of patiënten in leven gehouden moeten worden door ze bijvoorbeeld aan de beademing te leggen.

De 86-jarige Suharto ligt sinds twee weken in het ziekenhuis met orgaanfalen, longontsteking en sepsis. Toen hij vorige week moeite kreeg met ademhalen vroegen zijn artsen aan minister van volksgezondheid Siti Fadilah Supari of hij aan de beademing moest worden gelegd. De minister vond dat de artsen Suharto op natuurlijke wijze moesten laten sterven en zei nee, maar Suharto's familie besliste anders. Sinds woensdag ademt Suharto weer gedeeltelijk op eigen kracht. Waar het actieve levensbeëindiging betreft speelt religie in Indonesië een grote rol. Wettelijke richtlijnen voor artsen zijn er niet.

De islam schrijft voor dat al het mogelijke moet worden gedaan om een stervende in leven te houden, zegt de arts Rusdy Malueka, die is gespecialiseerd in de islamitische ethiek. Malueka is een van de ruim honderd ziekenhuisdirecteuren, artsen en wetenschappers die deelnamen aan een door twee universiteiten georganiseerde workshop over levensbeëindiging die onlangs werd gehouden in Yogyakarta.

'Er bestaat geen systematisch beleid dat bepaalt hoe ziekenhuizen moeten omgaan met patiënten wier leven op zijn eind loopt', zegt de bio-ethica Retna Siwi Padmawati. Dat maakt het volgens haar voor artsen moeilijk om families van stervenden ervan te overtuigen dat het geen zin heeft de patiënt in leven te houden. Sommige artsen houden internationale richtlijnen aan, anderen winnen waar ze kunnen advies in, bijvoorbeeld via internet. Voor families die geen geld of ziektekostenverzekering hebben is het vooral een kwestie van geld of de patiënt in leven wordt gehouden. Als ze zich een dure behandeling niet meer kunnen veroorloven, vragen ze de artsen de stekker eruit te trekken.

De laatste keer dat de kwestie van actieve levensbeëindiging actueel was in Indonesië was in 2004, toen een man de rechter vroeg een dodelijke injectie voor zijn vrouw toe te staan. Voor de rechter uitspraak deed kwam de vrouw, die na een keizersnee drie maanden in coma lag, bij.